عینک طبی و عینک آفتابی

کوهنوردان به علت صعودهای زمان¬بر، بارها در مواجهه با نور مستقیم خورشید هستند. این نور مستقیم خورشید می تواند اثرات زیان باری برای چشم ها به وجود آورد. به طور متوسط با هر هزار متر صعود، ده درصد تابش نور خورشید بیشتر می شود. علاوه بر این، در صعودهای زمستانی و در مسیرهای پوشیده از برف، این آسیب ها دوچندان میشود. در صعودهایی که شرایط محیطی برفی است، شدت تابش خورشید در ارتفاع پانزده درصد بیشتر از زمان آب وهوای آفتابی میباشد؛ اثرات تابش نور خورشید در ارتفاع بالاتر از چهار هزار متر، بیست و پنج درصد بیشتر از نور آفتاب میشود.

لازم به ذکر است نور خورشید در نقاط مختلف زمین مقداری تفاوت دارد و این اعداد صرفاً به صورت میانگین بیان شده است. همچنین، در زمانهایی که هوا ابری است؛ نمیتوان از آسیب اشعهی فرابنفش نور خورشید در هنگام کوهنوردی در امان بود. برای نمونه ابرهای سیروس هیچ اثر فیلتر کنندهای ندارند. یکی از باورهای غلط در مورد مصون بودن کوهنوردان در هنگام بروز مه است. به واقع در هنگام مه نیمی از آثار مضر نور خورشید خنثی میشود؛ اما عموماً کوهنوردان در بالای مه قرار دارند و در بالای مه به علت پدیدهی پراش، شدت نور دوچندان میشود. پس خطرات در شرایط مه آلود، به همان اندازهای است که در آب و هوای خوب میباشد. بنابر آنچه در بالا گفته شد، لزوم استفاده از عینکهای آفتابی برای کوهنوردان ضروری است.

تاریخچهی عینکهای کوهنوردی

هنگامیکه از تاریخچه صحبت میشود، در مورد بخشی از تاریخ برمیگردد که کوهنوردی به صورت ورزشی جداگانه انجام میشد. هنگامیکه انسان شروع  به صعود کرد، به این نکته رسید که در ارتفاعات با مشکلاتی مانند کوری در برابر نور و بازتابش بیرحمانهی نور از سطوح برفی و یخی روبرو است.

به گفتهی برخی از قدیمیترین تولید کنندگان عینکهای آفتابی کوهنوردی، در دههی 1880 از اولین نمونههایی در این صنعت رونمایی شد. حدود سی سال پس از آغاز کوهنوردی به عنوان یک ورزش، مؤسس شرکت فرانسوی جولبو (Julbo) اولین نمونهی عینک آفتابی را در سال 1888 ساخت. 

امروزه عینکهای یخ نوردی ظاهری متفاوت نسبت به مدلهای اولیه خود دارند. با ظهور مواد قابل انعطافتر و پلاستیکی، استیل عینکهای کوهنوردی از سبک چرمی به حالت بندی کشی که پشت سر قرار میگیرد، تغییر کرده است.

ویژگیهای عینک کوهنوردی

عینکهای کوهنوردی چیزی بیش از یک استیل جذاب هستند. جزء به جزء آن به طوری طراحی شدهاند که کوهنوردان را در برابر شرایط سختی که ارتفاعات زمین به آنها میدهد، مقابله کنند.

نه تنها ورزشکاران با هوای کمتری در ارتفاعات کوهستان مواجه هستند، بلکه اتمسفر کمتر بین آنها و خورشید قرار دارد. این به آن معناست که اشعههای فرا بنفش فاصله کمتری را با ممانعت کمتری از جانب هوا به عنوان فیلتر کننده طی میکنند و راحتتر به چشمان کوهنوردان برخورد می¬کنند. 

به لحاظ ظاهری، این عینکها تفاوتی اساسی با سایر عینکها وجود دارد. به علت تابش بیشتر نور خورشید در کوهستان به ویژه در مناطقی که پوشیده از یخ و برف است، تابش نور خورشید و بازتاب آن از اشیاء و ورود آن به چشن از کنارههای باز عینک، برای کوهنوردان بسیار آزاردهنده است. شاید در محیط شهری، استفاده عینکهایی با کنارهی باز ایرادی نداشته باشد؛ اما به دلیل شرایط خاص آب و هوایی در کوهستانها، کنارههای عینکهای مخصوص کوهنوردی بسته است.

طبق استانداردهای جهانی، عینکهای کوهنوردی باید بتوانند حداقل نود و پنج تا صد درصد از اشعه فرا بنفش نور خورشید را فیلتر کنند. همچنین رنگهای تیره باید برای عدسی این عینکها استفاده شود تا نور کمی از آنها رد شود و باعث خستگی چشم نگردد.

قاب عینکهای کوهستانی باید از جنس غیر فلزی و نشکن باشد. همچنین گوشههای آن نیز بسته باشد که در شرایط آفتابی از ورود اشعههای مضر و در هنگام طوفان از ورود گرد و غبار به چشمها جلوگیری کنند.

عینک کوهنوردی طوفان

همان طور که از نام این عینکها بر میآید، به منظور استفاده در طوفانهای شدید در کوهستان میباشند. این عینکها عموماً از جنس طلق یا نوعی پلاستیک میباشند که به کمک بندی کشی به روی صورت می-نشینند. آنها نیمی از صورت را میپوشانند و تنها پنج تا ده درصد از نور مرئی را از خود عبور میدهند.

پنج عینک برتر کوهنوردی

• عینک موسوم به "جاده الکتریکی" برند Glacier

این عینک مختص کسانی است که به کم وزنی عینک خود اهمیت میدهند و کمی حالت سرگرمی دارد. این عینک آفتابی به همراه خود طناب و کیف حمل نیز دارد. این عینک در دور زدن و چرخیدن بسیار مناسب است.

• عینک JULBO VERMONT

یک عینک کلاسیک با ویژگیهای مناسب است. این عینک در رنگبندی متفاوت و با پوشش سه یا چهار لنز در بازار وجود دارد.

• عینک DRAGON ALLEGIANCE MOUNTAINEERX

این عینک با درصد بالای مقاومت در برابر ضربه (در حدود پنج یا شش برابر عینک¬های دیگر) ارائه میشود. لنزهای سطح چهار برای این عینک در رنگهای قرمز، نقرهای و یا  مسی تیره وجود دارد.

• عینک NORTHERN LIGHTS NL7 SOLAR

این عینک بیشتر به کوهنوردانی که علاوه بر ورزش به دنبال مد هستند، توصیه میشود. از لحاظ قاب و فریم به صورت کلاسیک است و لنز سطح سه دارد.

• عینک VUARNET GLACIER 1957

این مدل برای جشن سالگرد شصت سالگی شرکت ارائه شده است. این عینک دارای لنزهای رده سه میباشد و در رنگهای سبز، نارنجی و آبی ارائه میشود.

باید توجه شود که در خرید عینکهای آفتابی کوهنوردی خساست به خرج داد؛ البته این به معنای خرج بدون حساب و کتاب و گران خریدن نیست. اما نکته آن است که با توجه به شرایط گفته شده در بالا، باید عینکی خریده شود که تا حد ممکن در شرایط مختلف از چشمان شما محافظت کند. کارایی عینکهای آفتابی کوهنوردی بخصوص در برابر اشعهی فرا بنفش و همچنین شرایط سخت آب و هوایی مانند طوفان-ها، از مهمترین ویژگیهایی است که باید در هنگام خرید این ردیف از عینکها توجه ویژهای شود. 

نکتهی دیگری که در هنگام خرید باید توجه شود، شکل ظاهری آنهاست. اگر چه در حال حاضر تنوع مدلهای مختلف عینکهای آفتابی کوهنوردی بسیار است، اما ممکن است به لحاظ زیبایی به اندازهی نمونههای شهری نباشند. اما این دلیل زیبا شناختی نمیتواند دلیلی باشد بر اینکه از این مدل عینکها استفاده نشود.